Wracając z gór Kamiennych postanowiłem odwiedzić małą miejscowość nieopodal Kamiennej Góry. Chełmsko Śląskie, bo o nim mowa jest zaniedbane i nie ma czym się pochwalić oprócz jednego obiektu. Jest nim jedyny w Polsce dom tkaczy (Dwunastu Apostołów) z XVIIIw, składa się on z jedenastu drewnianych obiektów położonych ściana przy ścianie. Do dzisiejszego dnia w domkach mieszkają ludzie, a w jednym z nich znajduję się „Kawiarnia u Apostoła”. Warto zajrzeć do niej ze względu na pyszne ciasto oraz przepiękne pamiątki z lnu.
Historia powstania
„Dwunastu Apostołów” to unikalny zespół domów tkaczy, wybudowany w 1707 roku w Chełmsku Śląskim z inicjatywy cystersów z pobliskiego Krzeszowa. Powstanie tych budynków miało na celu zapewnienie mieszkań oraz warsztatów tkackich dla rzemieślników sprowadzonych z Czech, którzy mieli wspierać rozwój lokalnego przemysłu płócienniczego. W XVIII wieku tkactwo stanowiło jeden z filarów gospodarki tego regionu, a zapotrzebowanie na wyroby z płótna stale rosło.
Domy zostały zaprojektowane w prostym, drewnianym stylu, z charakterystycznymi podcieniami i strychami, które służyły do przechowywania materiałów. Początkowo było ich dwanaście, symbolizujących apostołów, jednak jeden z budynków, zwany „Judaszem”, spłonął w XIX wieku, co dodatkowo podkreśla symboliczny charakter całego zespołu. Mieszkańcami domów byli wykwalifikowani tkacze, którzy dzięki dogodnym warunkom pracy mogli przyczynić się do rozkwitu lokalnego rzemiosła.
Dziś „Dwunastu Apostołów” to nie tylko świadectwo bogatej historii regionu, ale także unikalny przykład architektury związanej z tkactwem w Europie Środkowej.
Dwunastu Apostołów – Ciekawostki
Jedną z najbardziej intrygujących ciekawostek związanych z „Dwunastoma Apostołami” w Chełmsku Śląskim jest historia domu „Judasz”. W pierwotnym założeniu zespół składał się z dwunastu drewnianych domów, każdy symbolizujący jednego z apostołów. Jednak w XIX wieku jeden z budynków, znany jako „Judasz”, spłonął w pożarze i nigdy nie został odbudowany. Strata domu „Judasz” przez miejscowych była interpretowana w sposób symboliczny – jako odzwierciedlenie zdrady apostoła Judasza Iskarioty, który odłączył się od grupy.
Pozostałe domy również noszą nazwy związane z apostołami, takie jak „Piotr” czy „Jan”, podkreślając religijne znaczenie tego unikalnego zespołu architektonicznego. Cystersi, którzy byli fundatorami budynków, przypisywali symbolice apostołów głębszy sens, odzwierciedlający jedność i współpracę wspólnoty.
Dziś zespół jedenastu domów tkaczy jest nie tylko atrakcją turystyczną, ale również przypomnieniem o bogatej historii i tradycjach, które przez wieki kształtowały życie Chełmska Śląskiego. Nazwy domów i historia „Judasza” wzbudzają ciekawość odwiedzających i dodają miejscu wyjątkowego, mistycznego charakteru.
Zwiedzanie „Dwunastu Apostołów” w Chełmsku Śląskim
Obecnie „Dwunastu Apostołów” to atrakcja turystyczna, która przyciąga miłośników historii i architektury z całej Polski. Zespół jedenastu zachowanych budynków można zwiedzać przez cały rok, podziwiając ich unikalną konstrukcję i atmosferę.
Jednym z najbardziej popularnych punktów jest „Kawiarnia u Apostoła”, mieszcząca się w jednym z domów. To miejsce, gdzie turyści mogą odpocząć, delektując się lokalnymi specjałami i poznając historię budynków. Kawiarnia organizuje również wydarzenia kulturalne i warsztaty, które przybliżają dawne tradycje tkackie regionu.
Choć większość domów pełni obecnie funkcje mieszkalne, spacer po tej urokliwej uliczce pozwala przenieść się w czasie i poczuć ducha epoki, w której powstały. Warto również zwrócić uwagę na detale architektoniczne, takie jak charakterystyczne podcienia i drewniane konstrukcje, które zachowały się w oryginalnej formie.
Dla turystów zmotoryzowanych dostępny jest parking w pobliżu, a samo miejsce jest łatwo osiągalne zarówno z Kamiennej Góry, jak i z Krzeszowa. Zwiedzanie „Dwunastu Apostołów” można połączyć z wizytą w pobliskim opactwie cystersów w Krzeszowie, tworząc ciekawy plan na całodniową wycieczkę.