Zapewne każdy, kto rozpoczynał swoją przygodę z fotografią, zastanawiał się, jak fotografować krajobrazy tak, aby wykonane zdjęcia na długo przykuwały wzrok oglądającego. Nie ma gotowej recepty na stworzenie idealnej fotografii, ale istnieją pewne zasady, które powinniśmy znać i je wprowadzać podczas plenerów. Niestety bez daru, jakim jest ukazanie piękna otaczającego nas świata w ciekawy sposób dla potencjalnego odbiorcy, nie będziemy działać świadomie i wszystko będzie dziełem przypadku. Mówię tutaj, jak się zapewne domyślacie, o kadrowaniu, które według moich obserwacji jako organizatora warsztatów fotograficznych jest jedną z największych bolączek uczestników. Oczywiście pewnych rzeczy jesteśmy w stanie się nauczyć, ale musimy również podpatrywać, jak to robią lepsi od nas i próbować ich naśladować. W dalszej części tego poradnika postaram się przedstawić podstawowe zasady kompozycji zdjęć krajobrazowych, które powinniście jak najszybciej opanować, aby wejść na kolejny poziom w życiu fotografa.
1. Opanuj obsługę swojego aparatu!
Znajomość swojego sprzętu to dla każdego fotografa absolutna podstawa. Niestety bardzo często widzę na prowadzonych przeze mnie warsztatach fotograficznych, że wiele osób ma problem ze znajomością i sprawną obsługą własnego aparatu. Nie odkładajmy więc na bok instrukcji obsługi i przeanalizujmy ją szczegółowo – w końcu nie bez powodu została dołączona do zakupu. Drugą istotną kwestią na samym początku przygody z fotografią jest regularne robienie zdjęć, nawet jeśli miałoby to być kolejne uwiecznienie naszego psa lub kwiatka. W tym przypadku ważne jest wypracowanie w sobie nawyku, a przy okazji oswojenie się z instynktowną obsługą aparatu. Taka umiejętność jest kluczowa przy dynamicznie zmieniających się warunkach pogody.
Poznanie funkcji aparatu fotograficznego to podstawa.
2. Przygotuj się do fotografowania
Mam tu na myśli dobrą organizację i wcześniejsze przygotowanie najpotrzebniejszych rzeczy do wyjazdu. Ja wypracowałem sobie pewien nawyk, którego trzymam się od lat. Mianowicie, kiedy szybko muszę wyjść z domu, aby zdążyć na zdjęcia przy dynamicznie zmieniającej się pogodzie, biorę spakowaną zawsze torbę ze sprzętem i w ciągu kilku minut jestem gotowy do wyjścia. Mam w niej kilka naładowanych akumulatorów, zestaw kart pamięci, szybkozłączki, ładowarki oraz inne akcesoria, które mogą się przydać nawet podczas dłuższych wyjazdów. Dodatkowo w samochodzie zawsze mam plecak fotograficzny, do którego mogę się szybko przepakować z torby w razie potrzeby np. pójścia na piechotę. Dzięki takiej organizacji za każdym razem mam przy sobie wszystko, co jest mi potrzebne do robienia zdjęć. Nie muszę denerwować się, że zapomniałem o czymś ważnym podczas pakowania się w pośpiechu, co już wielokrotnie zdarzyło mi się w przeszłości.
Jak już jesteśmy przygotowani to możemy ruszyć na fotograficzne łowy….
3. Wybierz miejsce
Współczesna technologia okazuje się niezwykle pomocna w poszukiwaniu nowych miejsc na plener fotograficzny. Dzięki niej możemy wcześniej sprawdzić dokładnie wszelkie informacje, o której jest złota i niebieska godzina, jaka będzie pogoda czy kiedy będzie nocy bez widocznego księżyca, jeśli chcielibyśmy fotografować gwiazdy na nocnym niebie. Jeśli chodzi o aplikacje, najbardziej pomocne są Exsate Golden Hour i Sun Position, które pokazują nam, gdzie dokładnie możemy spodziewać się słońca o wschodzie i zachodzie. Kolejnym przydatnym narzędziem, z którego chętnie korzystam podczas planowania wyjazdów fotograficznych jest Google Earth, z którym na pewno się już zetknęliście. Jest to swego rodzaju mapa 3D, dzięki której możecie wcześniej się zorientować, jak wygląda miejsce, w które chcielibyście się wybrać. Nie jest to jednak zwykła trójwymiarowa mapa, a rozbudowane narzędzie, które dzięki wizualizacji pozwala nam zobaczyć bieżące natężenie światła słonecznego w danej lokalizacji w ciągu dnia oraz zdjęcia użytkowników, które mogą nam pomóc w znalezieniu odpowiedniego miejsca na ustawienie statywu. Przy tej całej technologii nie można zapomnieć o tradycyjnych rekonesansach interesującego nas regionu. Nic nie zastąpi bowiem szukania ciekawych miejsc osobiście. Dodatkowo uważam że właśnie takie poznawanie terenu stanowi kwintesencję fotografii krajobrazowej, ponieważ możemy dzięki temu w pewien sposób zżyć się z danym miejscem i lepiej zrozumieć otaczający nas świat.
Znalezienie odpowiedniego miejsca jest kluczowe w fotografii krajobrazowej.
4. Zadbaj o podstawowe akcesoria
Z pewnością jedną z podstawowych rzeczy, w jaką musimy się zaopatrzyć będzie solidny statyw. Odradzam kupowanie statywów za kilkaset złotych ze względu na ich niską jakość wykonania. Tani sprzęt przeważnie nie jest zbyt stabilny, a nawet najmniejszy podmuch wiatru powoduje jego drgania. Porządny statyw z głowicą będzie nas kosztował około tysiąca złotych, jednak warto pamiętać, że jest to jednorazowa inwestycja na długie lata.
Kolejną równie ważną rzeczą dla każdego fotografa są filtry fotograficzne. Jest to spory wydatek, jednak nie polecam oszczędzać na tym zakupie. Niezbędne jest przede wszystkim posiadanie polaryzacyjnego, połówkowego szarego i kilku szarych pełnych filtrów o różnych gradacjach. W tym artykule nie będę się rozpisywał o filtrach fotograficznych, ponieważ już kiedyś o nich pisałem, post znajdziecie TUTAJ.
Bardzo przydatnym przedmiotem jest również plecak fotograficzny. Torba nie jest zbyt wygodna w terenie, zwłaszcza gdy trzeba pokonać długą trasę na piechotę, choć jest pewien wyjątek;) Ja na co dzień używam plecaka F-stop Loka, który bardzo chwalę za wygodę i wysoką wytrzymałość. Oczywiście jest wiele producentów na rynku, ale czym powinien charakteryzować się plecak dla fotografa krajobrazów? Na pewno musi być pojemny, ponieważ oprócz sprzętu fotograficznego, dobrze jest umieścić w nim też podstawowe rzeczy, jak kurtka przeciwdeszczowa, picie czy prowiant na drogę. Ponadto plecak fotograficzny powinien mieć kieszeń lub uchwyt na umieszczenie statywu. Konieczne jest również, aby był wykonany z wytrzymałego materiału i odporny na deszcz lub miał pokrowiec przeciwdeszczowy.
Filtry fotograficzne są jednymi z niezbędnych akcesoriów w fotografii krajobrazowej
5. Fotografuj o złotych i niebieskich godzinach
W fotografii krajobrazowej powszechnie uważa się, że najlepsze warunki do fotografowania pejzażu panują przed i po zachodzie słońca, czyli w tzw. złote i niebieskie godziny. Barwy światła o tych porach mają najwspanialsze kolory, a przecież nie muszę wspominać, że to przede wszystkim światło wpływa na wygląd zdjęcia. Według mnie o poranku jest dużo ładniej niż o zachodzie słońca, ponieważ wtedy można trafić na mgły i częściej pojawiają się piękne barwy na chmurach. Ponadto warto wspomnieć, że nie wszystkie miejsca nadają się do fotografowania o złotych i niebieskich godzinach. Mowa tu szczególnie o głębokich dolinach rzecznych, do których światło wpada tylko podczas dnia. Niestety często musimy poświęcić trochę czasu, aby trafić na odpowiednie warunki oświetleniowe w wybranym miejscu.
Podczas złotych godzin są najpiękniejsze kolory…
6. Zadbaj o kompozycje
Niestety, żeby fotografia przyciągała uwagę, musi być odpowiednio skomponowana. W tym przypadku istotne jest przede wszystkim stosowanie się do określonych reguł, np. zasady trójpodziału czy szukania mocnych punktów, bowiem nawet najpiękniejszy krajobraz możemy “zepsuć” chaosem panującym na fotografii. Dobrym nawykiem jest poświęcenie czasu na oglądanie prac innych fotografów. Dzięki temu oswoimy się z tym, jak kadrują bardziej doświadczeni koledzy, spojrzymy z innej perspektywy na daną scenerię, jak również zaczniemy bardziej świadomie układać własne kompozycje. Warto przy tym pamiętać, że czasami użycie obiektywu szerokokątnego nie sprawdzi się w pracy na różnych ogniskowych tak skutecznie jak zastosowanie teleobiektywu. Wszystko zależy od miejsca, naszej koncepcji i tego, co chcemy pokazać.
Kompozycja gra kluczową rolę w fotografii krajobrazowej.
7. Fotografuj z długimi czasami naświetlania
Wykorzystanie długich czasów naświetlania w fotografii krajobrazowej może bardzo uatrakcyjnić nasze portfolio. Miejsca, w których mamy do czynienia z wodą, aż się proszą o zastosowanie dłuższych ekspozycji. Zdjęcia, co prawda, stracą trochę na realności, ale w zamian zyskują niezwykle malowniczy charakter. Ja osobiście uwielbiam fotografować w taki sposób architekturę o niebieskiej godzinie, z wodą na pierwszym planie. Oczywiście niezbędny do tego będzie statyw oraz podstawowy zestaw filtrów.
Dzięki wykorzystaniu długich czasów naświetlania możemy uzyskać bardzo ciekawe efekty.
8. Korzystaj z niskiego ISO
Jeśli chcemy, aby nasze zdjęcia były najwyższej jakości pod względem technicznym, koniecznie musimy używać niskich wartości ISO. Dzięki takiemu zabiegowi uzyskamy idealnie gładkie, wolne od szumów zdjęcia bogate w detale. Wiadomo że każdy aparat fotograficzny ma własną maksymalną czułość, dlatego sami musimy potrenować i poznać możliwości naszego sprzętu. Dodatkowo powinniśmy pamiętać, że z reguły bywa tak, iż najniższa wartość ISO nie przekłada się na rozpiętość tonalną naszej matrycy i często na trochę wyższych wartościach możemy uzyskać lepszy efekt.
Niskie wartości ISO pozwolą uniknąć niechcianego szumu.
9. Bezpieczeństwo
Podczas fotografowania w plenerze warto pamiętać o naszym bezpieczeństwie. Powinniśmy zawsze się rozglądać dookoła, aby uniknąć jakiejś nieprzyjemnej sytuacji. Warto zawsze mieć ze sobą odpowiednio dobraną odzież, mieć coś w zapasie w samochodzie.
Zimą warto mieć rękawiczki 😉
10. Inspiracja
Nawykiem, który szczególnie warto w sobie wyrobić jest oglądanie prac innych fotografów. Być może dzięki temu spojrzymy z innej perspektywy na daną scenerię. Dodatkowo możemy nauczyć się budowania kadru, dzięki czemu nasze fotografie z czasem będą tylko coraz lepsze.
Najlepsze portale społecznościowe dla fotografów:
1 Comment
Dzięki że dzielisz się przysleniami na temat fotografii krajobrazu 🙂