Wśród wielu fotografów krajobrazu istnieje spór o zdjęcia HDR. Niektórzy twierdzą, że jest to oszustwo i zbyt daleko idąca obróbka zdjęć. Ja jednak osobiście uważam, że wielu sytuacjach możemy wykorzystać tą technikę do uzyskania lepszej jakości naszych prac, w szczególności, jeśli fotografujemy aparatem z mniejszą matrycą niż pełna klatka. Trzeba jednak zaznaczyć, że dobre zdjęcia HDR to takie, na których nie widać, że są złożone z kilku plików.
Zdjęcia HDR, co to?
Fotografia HDR to technika polegająca na łączeniu wielu ekspozycji tego samego obrazu w celu utworzenia pojedynczego zdjęcia z większą ilością szczegółów zarówno w cieniach, jak i światłach. Termin HDR oznacza wysoki zakres dynamiczny, który odnosi się do różnicy między ciemnymi i jasnymi obszarami obrazu. Celem fotografii HDR jest uchwycenie jak największej liczby szczegółów w całym zakresie. Aby stworzyć tego typu zdjęcie, musisz zrobić trzy lub więcej zdjęć z różnymi ekspozycjami – jedno naświetlone dla świateł, jedno dla półcieni i jedno dla cieni.
Kiedy możemy zrobić zdjęcia HDR?
Dla mnie największy sens używania tej techniki w fotografii jest w chwili gdy fotografowana scena ma taką rozpiętość tonalną, że matryca aparatu nie jest w stanie zarejestrować jednocześnie szczegółów w cieniach i jasnych partiach zdjęcia. Oczywiście możemy zastosować manualne rozwiązanie w postaci filtra połówkowego, jednak nie zawsze się to sprawdzi. Dla mnie najlepszą chwilą do wykorzystania zdjęć HDR jest fotografowanie nocnego miasta. Pozwala mi to zachowanie szczegółów w latarniach i oświetlonym przez nie otoczeniu, jak i w cieniach. Dodatkową korzyścią jest fakt, że po zastosowaniu tej techniki, możemy uzyskać bardzo wysoką jakość zdjęcia oraz zapomnieć o niepożądanych szumach. Nie jest to oczywiści jedyna możliwość wykorzystania techniki HDR w fotografii, idealnie nada się również w przypadkach, gdy:
- fotografujemy zachód/wschód słońca
- fotografujemy nocą
- fotografujemy wnętrza z mocnym światłem wpadającym przez okna
Jak zrobić zdjęcie HDR?
Jak już wcześniej wspomniałem jest kilka specyficznych chwil, kiedy wykonanie zdjęcia HDR ma sens. Teraz postaram się przedstawić proces wykonania takiej fotografii podczas zachodu słońca.
1. Ustawiamy aparat fotograficzny na statywie oraz ustawiamy parametry ekspozycji jakbyśmy robili klasyczne zdjęcie. Najlepiej ISO o najniższej wartkości, a przesłonę tak aby uzyskać pełen zakres głębi ostrości.
2. W aparacie ustawiamy bracketing ekspozycji np. na trzy klatki o różnicy 3EV
3. Różnica ekspozycji jest zależna od intensywności światła wpadającego na matrycę przez obiektyw aparatu. Ja przeważnie staram się tak zrobić bracketing, oby najciemniejsza klatka nie miała większych przepaleń, a słońce tworzyło ładny jasny okrąg. Różnica EV zależy od intensywności zachodzącego słońca a elementami scenerii pierwszego planu, który staram się tak naświetlić, żeby w cieniach też zachować się szczegóły. Reasumując, w zalewności od sytuacji w plenerze najczęściej ustawiam 3EV różnicy, a w skrajnych przypadkach zmiana ekspozycji dochodzi nawet do 6EV.
4. Kolejnym krokiem jest tworzenie ostatecznego obrazu w programie Photoshop Lightroom. Aby scalić obraz HDR, musimy najpierw zaimportować intersujące nas pliki do komputera. Łączenie zdjęć jest bardzo łatwe, ponieważ zaznaczamy intersujące nas Rawy i klikamy na nie lewym przyciskiem myszy i wybieramy z menu „Photo Merge”, następnie klikamy na opcje „HDR”. Kolejnym krokiem jest kliknijcie przycisku „Merge”. Po chwili oczekiwania w programie Photoshop obraz z trzech plików RAW zostanie złączony w jeden DNG, który będziemy mogli obrobić jak każde inne zdjęcie. Natomiast w programie do obróbki zdjęć Photoshop, musimy intersujące nas pliki obrazów (klatki o różnej ekspozycji) otworzyć w wtyczce Camera Raw. Kolejne kroki takie same jak w Ligtroomie
Jaki program do zdjęć HDR?
Ja osobiście używam pakietu Adobe dla fotografów i w zupełności mi to wystarcza, jednak na rynku dostępne są jeszcze inne programy z funkcją HDR. Między innym:
- Machinery HDR – godna uwagi Polska produkcja, w której również można obrabiać pojedyncze pliki
- Affinity Photo – największy konkurent Adobe Photoshop z godną ofertą jak nie chce się płacić abonamentu.
- Luminar NEO – kolejna abonentowa produkcja godna uwagi.
Automatyczny tryb HDR w aparacie
Wiele aparatów posiada automatyczny tryb HDR. Jeśli taka funkcja „wypluwa” z puszki plik RAW to jest sens, aby skorzystać z takiej funkcji. Jeśli to wygląda tak jak w moich Canonach, że są to pliki JPG, to jest to bez sensu. Nie dość, że takie zdjęcia wyglądają w większości tragicznie, to jeszcze pliki JPG nie nadają się do obróbki. Zastanawia mnie tylko jedna rzecz… Jak to jest, że w takich flagowcach jak Canon 5D IV i R5, żaden z inżynierów nie wpadł na pomysł, aby funkcja HDR generowała plik RAW? Trochę to kpina z klientów, którzy płacą nie małe pieniądze za sprzęt….
HDR w telefonie.
Jak już wcześniej wspomniałem tryb tworzenia zdjęć HDR polega na łączeniu kilku plików o różnej ekspozycji. W telefonie odbywa się to w taki sam sposób i w każdym modelu dostępnym na rynku znajdziemy taką funkcję. Proces robienia oraz łączenia zdjęć odbywa się całkowicie automatycznie i dostajemy gotowe zdjęcie o większym zakresie tonalnym. Warto pamiętać, że na telefon również możemy pobrać wersję mobilną Adobe Photoshop Lightroom, szczególnie polecam w chwili obsługiwania przez wasz smartfon formatu RAW.
HDR w telewizorze i monitorze
Telewizor wyposażony w funkcję HDR pozwala na oglądanie filmów w lepszej jakości obrazu, o zwiększonej rozpiętości tonalnej między czarnymi i białymi punktami. Efekt HDR pozwala na uzyskanie dużo ładniejszych kolorów, a przede wszystkim zyskują naturalniejszą postać wraz zwiększoną szczegółowością obrazu.