Poznaj podstawy fotografii podczas warsztatów fotograficznych

Podstawy Fotografii – czyli jak zacząć przygodę z aparatem fotograficznym.

W tym poradniku postaram się przedstawić na czym polegają podstawy fotografii, co pozwoli wystrzec się Tobie podstawowych błędów na początku drogi w tej niezwykłej pasji. Przejdziemy przez proces wybrania aparatu oraz obiektywów. Wyjaśnię podstawowe zagadnienia fotograficzne jak czas naświetlania, balans bieli, głębia ostrości, kompozycja i ISO. Dodatkowo podzielę się już moimi subiektywnymi przemyśleniami jak rozwijać swoje umiejętności w fotografii.

Nie inwestuj w drogi aparat fotograficzny

Dla większości miłośników fotografii oczywistą zasadą jest to, że aparat sam nie robi zdjęć i jest jedynie narzędziem w rękach człowieka.  Jeśli to stwierdzenie przyjmiemy jako główne założenie przy wyborze sprzętu dojdziemy do oczywistych wniosków. Przede wszystkim uważam, że na początku nie ma sensu kupować aparatu z najwyższej półki, lepiej kupić tańszy korpus, za to zainwestować w lepsze obiektywy. W tej chwili typowo amatorskie aparaty prezentują bardzo dobrą jakość obrazu, w porównaniu z czasami kiedy ja zaczynałem przygodę z fotografią. Myślę, że lepiej kupić nowe body nawet z niższej półki, niż używane z półki profesjonalnej. Tak mamy gwarancję i nowy sprzęt, i nie musimy się obawiać w jaki sposób był użytkowany przez poprzedniego właściciela. Oczywiście inaczej sprawa ma się przy zakupie z “pewnego źródła”. Obiektywy spokojnie można kupować używane, ale te z najwyższej półki. Dzięki temu będziemy mieć optykę na najwyższym poziomie w dużo niższych cenach. Praktycznie wszystkie moje szkła kupiłem z drugiego obiegu, problem miałem tylko raz, co było wynikiem upadku sprzętu. Jedynie nowego kupiłem Tarmona 150-600 (używanych nie było w tamtej chwili na rynku) oraz Canona 70-200 f.2.8 II w bardzo dobrej cenie (używki w dobrym stanie nie opłacało się kupić). Niestety, jeśli spojrzymy na akcesoria fotograficzne typu filtry (o wyborze filtrów fotograficznych pisałem tutaj), statyw i plecak (torba), nie radziłbym, żeby na nich oszczędzać, bo finalnie będą z tego tylko problemy i rozczarowania. Reasumując, nie ma sensu wydawać majątku na początku przygody z fotografią, lepiej zainwestować w podróże do ciekawych miejsc. Uwierzcie mi, że amatorskim aparatem da się zrobić dobre zdjęcia i na nich zarobić, wiem to z własnego doświadczenia.

Nie wyrzucaj instrukcji obsługi 

Większość z nas po zakupieniu wymarzonego aparatu fotograficznego zamiast przeczytać instrukcję, a przynajmniej zapoznać się z najważniejszymi funkcjami, wrzuca ją do szuflady. Jest to podstawowy błąd, który pojawia się na prowadzonych przeze mnie warsztatach fotografii krajobrazowej. Spotykam się często z takimi sytuacjami, że uczestnicy nie wiedzą jak włączyć tak przydatną funkcję jak bracketing, a nawet jak zmienić wartość przysłony. Nie wspominam o tym, żeby się z kogoś nabijać, lecz po to, żeby pokazać jak niby mała nieistotna rzecz potrafi utrudnić uczestnictwo w kursie fotograficznym. Ja niestety nie znam wszystkich modeli aparatów fotograficznych, więc trudno mi swobodnie poruszać się po ich ustawieniach i nie zawsze jestem w stanie ekspresowo komuś pomóc. Nieraz zdarza się, że w takiej sytuacji sam muszę poszukać pomocy w sieci. 

Poznaj podstawy fotografii – najważniejsze pojęcia 

Kolejnym ważnym elementem po przeczytaniu instrukcji jest poznanie podstaw fotografii. Ja osobiście polecam na początek kupić książkę poświęconą podstawowym zagadnieniom fotograficznym jak: 

• ekspozycja – czas naświetlania
• głębia ostrości – ustawiania przysłony 
• iso  – czułość matrycy/kliszy
• kompozycja – budowanie kadru 
• balans bieli – barwa światła 
• filtry fotograficzne
• zdjęcia HDR

Czas naświetlania – kluczowy element ekspozycji

Co to jest czas naświetlania?

Czas naświetlania (ang. shutter speed) to czas, przez jaki migawka aparatu pozostaje otwarta, pozwalając światłu dotrzeć do matrycy (lub kliszy w aparatach analogowych). Jest to jeden z trzech głównych parametrów ekspozycji, obok przysłony i ISO.

Czas naświetlania określa się w sekundach lub ich ułamkach, np.:

• 1/1000 sekundy – bardzo krótki czas, używany do zamrożenia ruchu.
• 1/100 sekundy – standardowy czas naświetlania, odpowiedni do większości zdjęć z ręki.
• 1 sekunda lub więcej – długi czas naświetlania, stosowany w fotografii nocnej lub artystycznej.

Jak czas naświetlania wpływa na zdjęcia?

• Zamrażanie ruchu:
  Krótkie czasy naświetlania (np. 1/500 sekundy lub krótsze) zamrażają ruch, idealne do fotografii sportowej, dzikiej przyrody czy dzieci w ruchu.
• Rozmycie ruchu:
  Długie czasy naświetlania (np. 1/30 sekundy lub dłużej) pozwalają uchwycić efekt rozmycia, np. wody płynącej w strumieniu, świateł samochodów w nocy czy obiektów poruszających się na tle statycznego krajobrazu.
• Ekspozycja w słabym świetle:
  Dłuższy czas naświetlania pozwala zebrać więcej światła w warunkach słabego oświetlenia, np. w fotografii nocnej, ale wymaga stabilizacji aparatu (np. za pomocą statywu), aby uniknąć rozmycia wynikającego z drżenia rąk.

Przykłady zastosowań różnych czasów naświetlania

• Bardzo krótki czas (1/1000 sekundy i krótszy):
  • Fotografowanie szybko poruszających się obiektów, np. ptaków w locie, sportowców, kropel wody.
  • Idealny do warunków z dużą ilością światła.
• Średni czas (1/60 – 1/250 sekundy):
  • Uniwersalne czasy naświetlania do zdjęć z ręki, szczególnie portretów, krajobrazów czy zdjęć ulicznych.
  • Przy krótszych czasach (np. 1/125 sekundy) można fotografować obiekty w umiarkowanym ruchu.
• Długi czas (1/10 sekundy i dłużej):
  • Fotografia nocna – uchwycenie gwiazd, świateł miasta, smug światła samochodów.
  • Efekty artystyczne – rozmycie wody w rzekach i wodospadach.

Jak ustawić odpowiedni czas naświetlania?

• Tryb manualny (M):
  Umożliwia pełną kontrolę nad czasem naświetlania, przysłoną i ISO.
• Tryb preselekcji migawki (S lub Tv):
  Fotograf wybiera czas naświetlania, a aparat automatycznie dostosowuje przysłonę.
• Tryb automatyczny:
  Aparat sam wybiera wszystkie parametry, ale często wydłuża czas naświetlania w słabym świetle, co może prowadzić do rozmycia zdjęcia.

Praktyczne wskazówki

• Unikaj poruszenia:
  Fotografując z ręki, używaj czasu naświetlania nie dłuższego niż 1/ogniskowa obiektywu (np. dla ogniskowej 50 mm – czas 1/50 sekundy lub krótszy).
• Statyw to podstawa:
  Przy długich czasach naświetlania (1/25 sekundy i dłużej) konieczne jest użycie statywu, aby uniknąć drżenia aparatu.
• Zwracaj uwagę na światło:
  Krótszy czas naświetlania wymaga więcej światła – w ciemniejszych warunkach konieczne może być zwiększenie ISO lub użycie dodatkowego oświetlenia.

Podsumowanie:
Czas naświetlania to potężne narzędzie kreatywne, które pozwala kontrolować sposób, w jaki ruch i światło są rejestrowane na zdjęciach. Opanowanie tej techniki otwiera drzwi do bardziej świadomego i artystycznego podejścia do fotografii.

Trójkąt ekspozycji jest jedną z kluczowych reguł do zrozumienia w fotografii

Głębia ostrości – jak ustawić przysłonę, aby kontrolować ostrość zdjęcia

Co to jest głębia ostrości?

Głębia ostrości to zakres odległości w kadrze, w którym obiekty są ostre. Można nią manipulować, używając przysłony aparatu. Jest to jedno z najważniejszych narzędzi kreatywnych w fotografii, pozwalające wyróżnić główny obiekt lub uzyskać ostrość w całym kadrze.

Jak przysłona wpływa na głębię ostrości?

Przysłona to otwór w obiektywie, przez który przechodzi światło, oznaczana literą f i liczbami (np. f/1.8, f/5.6, f/16).

• Mała liczba f (np. f/1.8, f/2.8):
  • Otwór przysłony jest szeroki.
  • Głębia ostrości jest mała, a tło staje się rozmyte (efekt bokeh).
  • Idealne do portretów i fotografii, gdzie główny obiekt ma się wyróżniać.
• Duża liczba f (np. f/11, f/16):
  • Otwór przysłony jest wąski.
  • Głębia ostrości jest duża, obiekty w całym kadrze są ostre.
  • Stosowane w fotografii krajobrazowej i architektonicznej.

Jak ustawić przysłonę?

• Tryb manualny (M):
  Pozwala ręcznie kontrolować przysłonę, czas naświetlania i ISO. Idealny do pełnej kontroli nad zdjęciem.
• Tryb preselekcji przysłony (A lub Av):
  Fotograf ustawia wartość przysłony, a aparat automatycznie dobiera czas naświetlania. To dobry wybór do fotografowania w zmiennych warunkach oświetleniowych.

Czynniki wpływające na głębię ostrości

• Odległość od obiektu:
  Im bliżej znajduje się aparat od głównego obiektu, tym mniejsza głębia ostrości.
• Ogniskowa obiektywu:
  Obiektywy o długiej ogniskowej (teleobiektywy) mają mniejszą głębię ostrości przy tej samej wartości przysłony w porównaniu do obiektywów szerokokątnych.
• Wielkość matrycy:
  Aparaty z większymi matrycami (np. pełnoklatkowymi) mają mniejszą głębię ostrości niż aparaty z matrycami APS-C przy tych samych ustawieniach.

Przykłady zastosowań różnych ustawień przysłony

• f/1.8 – f/2.8:
  • Portrety z rozmytym tłem.
  • Fotografia nocna z jasnymi punktami światła, tworząc efekt bokeh.
• f/5.6 – f/8:
  • Zdjęcia grupowe, gdzie wszystkie osoby powinny być ostre.
  • Uniwersalne ustawienia dla fotografii codziennej.
• f/11 – f/16:
  • Krajobrazy, gdzie potrzebna jest ostrość w całym kadrze.
  • Fotografia architektoniczna z dużą głębią ostrości.

Wskazówki praktyczne

• Eksperymentuj z różnymi wartościami przysłony:
  Zrób kilka zdjęć tego samego obiektu z różnymi ustawieniami przysłony i zobacz, jak zmienia się głębia ostrości.
• Uważaj na efekty dyfrakcji:
  Przy bardzo wysokich wartościach przysłony (np. f/22) ostrość może spadać z powodu dyfrakcji światła.
• Korzystaj z trybu podglądu głębi ostrości:
  Większość aparatów ma funkcję, która pozwala podejrzeć, jak będzie wyglądać głębia ostrości przed wykonaniem zdjęcia.

Podsumowanie:
Ustawienia przysłony to podstawowe narzędzie fotografa, które pozwala kontrolować, jakie elementy kadru będą ostre, a jakie rozmyte. Dzięki zrozumieniu tego mechanizmu możesz świadomie tworzyć zdjęcia, które przyciągną uwagę i będą zgodne z twoją artystyczną wizją.

Typowy przykład zastosowania małej głębi ostrości w fotografii

ISO – czułość matrycy lub kliszy

Co to jest ISO?

ISO to wartość określająca czułość matrycy aparatu cyfrowego lub kliszy w aparacie analogowym na światło. Jest jednym z trzech głównych elementów ekspozycji, obok przysłony i czasu naświetlania.

• Niskie ISO (np. 100, 200):
  • Matryca jest mniej czuła na światło.
  • Idealne w warunkach dobrze oświetlonych (np. na zewnątrz w dzień).
  • Zdjęcia mają najwyższą jakość i są wolne od szumów.
• Wysokie ISO (np. 1600, 3200 lub więcej):
  • Matryca jest bardziej czuła na światło.
  • Stosowane w słabym oświetleniu (np. w pomieszczeniach, nocą) lub przy krótkim czasie naświetlania.
  • Większa czułość może powodować pojawienie się szumów (ziarnistości) na zdjęciu.

Jak ISO wpływa na zdjęcie?

• Niskie ISO:
  • Ostre i wyraźne zdjęcia z minimalnym poziomem szumów.
  • Dłuższy czas naświetlania może być wymagany w słabym świetle.
  • Stosowane w fotografii krajobrazowej, portretowej i studyjnej.
• Wysokie ISO:
  • Pozwala fotografować w słabym świetle bez potrzeby stosowania lampy błyskowej.
  • Skraca czas naświetlania, co jest przydatne w fotografii sportowej czy nocnej.
  • Może obniżyć jakość zdjęć przez pojawienie się szumów, szczególnie w ciemnych partiach obrazu.

Balans bieli – jak kontrolować barwę światła w fotografii

1. Co to jest balans bieli?
Balans bieli (ang. white balance, WB) to ustawienie w aparacie, które pozwala na korekcję barwy światła tak, aby białe obiekty na zdjęciu wyglądały naturalnie, niezależnie od źródła światła. Każde światło ma inną temperaturę barwową, mierzona w kelwinach (K), co wpływa na dominujące odcienie w fotografii:

• Światło ciepłe (np. 2000–3500 K): Odcienie żółte i pomarańczowe, charakterystyczne dla żarówek i światła świec.
• Światło neutralne (np. 5000–6500 K): Odcienie bliskie bieli, charakterystyczne dla światła dziennego w południe.
• Światło chłodne (np. 7000–10000 K): Odcienie niebieskie, typowe dla cienia lub nieba w pochmurny dzień.

Zasady kompozycji

• Złoty podział
  Złoty podział to klasyczna zasada kompozycji stosowana w sztuce, w tym fotografii. Polega na podziale kadru w taki sposób, by główne elementy obrazu znajdowały się w punktach przecięcia linii wyznaczających proporcje złotego podziału (około 1:1.618). Dzięki temu kompozycja wydaje się bardziej harmonijna i naturalna.
• Trójpodział
  Trójpodział (ang. Rule of Thirds) to uproszczona wersja złotego podziału, w której kadr dzieli się na dziewięć równych prostokątów za pomocą dwóch pionowych i dwóch poziomych linii. Umieszczanie najważniejszych elementów zdjęcia w punktach przecięcia tych linii sprawia, że kompozycja staje się bardziej interesująca i dynamiczna.
• Linie prowadzące
  Linie prowadzące to elementy kadru, które kierują wzrok widza w stronę głównego obiektu zdjęcia. Mogą to być ścieżki, mosty, ogrodzenia, rzeki czy linie kolejowe. Dobrze wykorzystane linie prowadzące nadają zdjęciom głębi i struktury.
• Perspektywa
  Perspektywa pozwala dodać zdjęciom głębi i trójwymiarowości. W fotografii można wykorzystywać różne rodzaje perspektywy, takie jak perspektywa liniowa, powietrzna czy wieloplanowa. Zmiana punktu widzenia lub ustawienie obiektywu w odpowiedni sposób może całkowicie zmienić odbiór fotografii.
• Skala
  Podkreślenie skali w fotografii pozwala ukazać różnice w rozmiarach obiektów, co pomaga oddać wielkość i znaczenie głównego motywu. Umieszczenie małego elementu w dużym krajobrazie lub na tle monumentalnej budowli wprowadza kontekst i ułatwia zrozumienie wymiarów.
• Tekstura i detal
  Zdjęcia z dobrze widoczną teksturą potrafią być wyjątkowo interesujące. Skupienie się na detalach, takich jak faktura drewna, kamienia, czy tkaniny, dodaje zdjęciom charakteru i przyciąga wzrok widza.
• Kolor
  Kolor w fotografii jest potężnym narzędziem kompozycji. Harmonijne połączenie kolorów lub zastosowanie kontrastu barwnego (np. niebieski i pomarańczowy) może sprawić, że zdjęcie stanie się bardziej dynamiczne.
• Światłocień
  Gra światła i cienia w kompozycji podkreśla kształty, tekstury i trójwymiarowość obiektów. Światłocień może nadawać zdjęciom dramaturgii i głębi, szczególnie w fotografii czarno-białej.
• Pierwszy plan i tło
  Budując kadr, warto zwrócić uwagę na pierwszy plan i tło. Urozmaicony pierwszy plan może dodawać głębi zdjęciom krajobrazowym, natomiast uporządkowane tło eksponuje główny obiekt, eliminując wizualny chaos.

Punkt widzenia i perspektywa w fotografii

• Zmiana punktu widzenia
  Punkt widzenia, z którego fotografujemy, ma ogromny wpływ na odbiór zdjęcia. Eksperymentowanie z różnymi kątami – fotografowanie z góry, z dołu czy na poziomie oczu – pozwala odkryć nowe możliwości kadrowania.
• Perspektywa dynamiczna
  Bliskie ustawienie aparatu do obiektu (np. szerokokątnym obiektywem) nadaje zdjęciu dramatyczny efekt, gdzie obiekt na pierwszym planie wydaje się większy, a tło – bardziej odległe.
• Perspektywa naturalna
  Fotografowanie z poziomu wzroku osoby oglądającej zdjęcie pozwala stworzyć naturalny i realistyczny kadr.
• Perspektywa wieloplanowa
  Umieszczanie elementów w różnych planach – na pierwszym, środkowym i dalszym – tworzy głębię i prowadzi wzrok widza przez cały obraz.

Przykład kompozycji zamkniętej

Oświetlenie w fotografii – klucz do udanych zdjęć

Rodzaje światła i ich wpływ na fotografię

• Światło naturalne

  • Bezpośrednie światło słoneczne: Charakteryzuje się ostrymi cieniami i wyraźnym kontrastem. Nadaje się do fotografowania obiektów z wyraźną teksturą, ale wymaga ostrożnego kadrowania, by uniknąć przepaleń.
  • Rozproszone światło: Występuje przy zachmurzeniu lub w cieniu. Jest miękkie, eliminuje ostre cienie i nadaje się do fotografii portretowej i makro.
  • Złota godzina: Okres po wschodzie i przed zachodem słońca, gdy światło jest ciepłe, miękkie i pada pod niskim kątem. Idealne do fotografii krajobrazowej, portretowej i miejskiej.
  • Niebieska godzina: Czas tuż po zachodzie lub przed wschodem słońca, gdy światło jest chłodne i miękkie. Nadaje zdjęciom tajemniczy, nastrojowy charakter.

• Światło sztuczne

  • Żarówki tradycyjne: Emitują ciepłe światło, które nadaje zdjęciom domową atmosferę, ale może wymagać korekty balansu bieli.
  • Światło LED: Może mieć różną temperaturę barwową i intensywność, co czyni je uniwersalnym źródłem światła.
  • Lampy błyskowe: Używane do doświetlania obiektów w słabym świetle. Można je rozpraszać za pomocą modyfikatorów, takich jak softboxy, by uzyskać bardziej naturalne efekty.

Fotografowanie w różnych warunkach oświetleniowych

• Złota godzina

  • Wykorzystaj miękkie, ciepłe światło do podkreślenia faktury, detali i nastroju.
  • Fotografuj pod światło, by uzyskać efekt aureoli (np. w portrecie).
  • Używaj długich cieni i niskiego kąta światła, by dodać dramatyzmu zdjęciom krajobrazowym.

• Niebieska godzina

  • Idealna do fotografii nocnej i miejskiej, gdy sztuczne oświetlenie komponuje się z naturalnym światłem.
  • Wykorzystaj statyw do długich czasów naświetlania, aby uniknąć poruszeń.
  • Fotografuj z odbiciami w wodzie, by podkreślić nastrojowy charakter sceny.

• Światło w trudnych warunkach pogodowych

  • Mgliste poranki: Tworzą tajemniczy klimat i rozpraszają światło, nadając zdjęciom miękkości. Użyj małej głębi ostrości, by podkreślić pojedyncze elementy w kadrze.
  • Deszcz: Fotografuj kałuże, odbicia i krople na szybach. Użyj ochrony przed wilgocią dla sprzętu fotograficznego.
  • Światło ostre w południe: Skup się na detalach i teksturach, unikając szerokich kadrów. Fotografuj w cieniu lub stosuj modyfikatory światła, takie jak blendy.

• Fotografia nocna

  • Korzystaj z długiego czasu naświetlania, by uchwycić detale w słabym świetle.
  • Wykorzystuj dostępne źródła światła, takie jak lampy uliczne, neony czy odbicia światła w wodzie.

 Wskazówki praktyczne

• Zawsze obserwuj kierunek i intensywność światła – wpływają one na kształty, cienie i fakturę na zdjęciach.
• Eksperymentuj z balansem bieli, aby uzyskać różne efekty kolorystyczne.
• Do fotografowania w pełnym słońcu używaj filtra polaryzacyjnego, aby zmniejszyć odblaski i poprawić nasycenie kolorów.
• Praktykuj w różnych warunkach, by lepiej zrozumieć, jak światło wpływa na efekt końcowy zdjęcia.

Przykład zastosowania lampy błyskowej w fotografii portretowej

Postprodukcja – kluczowy krok w procesie fotografowania

Podstawy edycji zdjęć

Postprodukcja to proces obróbki zdjęć, który pozwala poprawić ich jakość i wydobyć pełnię potencjału uchwyconej sceny. Nawet najlepsze zdjęcia mogą zyskać na atrakcyjności dzięki odpowiedniej edycji. Oto kluczowe elementy postprodukcji:

• Korekta kolorów
  • Regulacja balansu bieli: Poprawia odwzorowanie kolorów w przypadku zdjęć wykonanych w nietypowych warunkach oświetleniowych.
  • Dopasowanie nasycenia i odcienia: Wzmacnia barwy lub nadaje zdjęciom określony nastrój.
  • Użycie narzędzi do selektywnej korekty kolorów, aby skupić uwagę na konkretnych elementach.
• Kontrast i jasność
  • Zwiększenie kontrastu poprawia wyrazistość zdjęcia, podkreślając różnicę między światłem a cieniem.
  • Korekta jasności może rozjaśnić zbyt ciemne zdjęcia lub przyciemnić prześwietlone partie.
  • Narzędzie do korekty krzywych (Curves) umożliwia precyzyjne dopasowanie tonów.
• Wyostrzenie i redukcja szumów
  • Wyostrzenie detali pomaga uwydatnić kluczowe elementy kadru, szczególnie w przypadku zdjęć o wysokiej rozdzielczości.
  • Redukcja szumów eliminuje ziarno widoczne na zdjęciach wykonanych przy wysokim ISO.
• Kadrowanie i prostowanie
  • Dopasowanie kadru pozwala poprawić kompozycję, zgodnie z zasadami trójpodziału czy złotego podziału.
  • Narzędzie do prostowania koryguje linie horyzontu lub architektoniczne, zapewniając harmonię wizualną.

 Przegląd popularnych programów do obróbki zdjęć

• Adobe Lightroom
  • Jeden z najpopularniejszych programów dla fotografów, przeznaczony do edycji i organizacji zdjęć.
  • Proste w użyciu narzędzia do korekty ekspozycji, kolorów, kontrastu i ostrości.
  • Obsługuje pliki RAW, co pozwala na pełne wykorzystanie danych zapisanych w zdjęciach.
  • Funkcja presetów umożliwia szybką edycję w spójnym stylu.
• Adobe Photoshop
  • Zaawansowane narzędzie do edycji zdjęć, idealne do bardziej skomplikowanych manipulacji.
  • Umożliwia pracę na warstwach, selektywną edycję oraz zaawansowaną retusz.
  • Oferuje szeroki wachlarz narzędzi, takich jak usuwanie obiektów, korekta perspektywy czy maski selektywne.
• Capture One
  • Profesjonalny program znany z precyzyjnej kontroli nad kolorem i doskonałej obsługi plików RAW.
  • Szczególnie ceniony przez fotografów studyjnych i krajobrazowych.
• GIMP
  • Darmowy program z funkcjami podobnymi do Photoshopa.
  • Odpowiedni dla początkujących, którzy chcą rozpocząć przygodę z edycją zdjęć bez konieczności inwestowania w płatne oprogramowanie.
• Snapseed (mobilny)
  • Intuicyjna aplikacja na urządzenia mobilne, idealna do szybkiej edycji w podróży.
  • Oferuje podstawowe narzędzia, takie jak poprawa jasności, kontrastu, kadrowanie i filtry artystyczne.

Wskazówki dla początkujących w edycji zdjęć

• Zawsze zachowuj oryginalną wersję zdjęcia – pracuj na kopii.
• Unikaj nadmiernej edycji, szczególnie w przypadku kolorów i kontrastu, aby zdjęcie wyglądało naturalnie.
• Eksperymentuj z różnymi stylami edycji, by znaleźć swój własny styl.
• Korzystaj z tutoriali online – większość programów oferuje szeroką bazę materiałów edukacyjnych.

Sprzęt fotograficzny – jak wybrać najlepszy zestaw dla początkującego fotografa

Wybór aparatu fotograficznego

Dla początkujących fotografów kluczowym elementem jest wybór aparatu, który będzie prosty w obsłudze, ale jednocześnie na tyle zaawansowany, aby pozwolić na rozwój umiejętności.

• Rodzaje aparatów
  • Aparaty kompaktowe: Lekkie, przenośne i proste w obsłudze. Idealne dla osób, które nie chcą inwestować w zaawansowany sprzęt. Jednak ich możliwości manualne są ograniczone.
  • Lustrzanki cyfrowe (DSLR): Popularne wśród początkujących dzięki szerokiemu zakresowi cen i funkcji. Zapewniają wysoką jakość zdjęć i możliwość zmiany obiektywów.
  • Aparaty bezlusterkowe: Kompaktowe i lekkie, z jakością obrazu porównywalną do lustrzanek. Coraz bardziej popularne dzięki zaawansowanym funkcjom i intuicyjnemu sterowaniu.
  • Smartfony z dobrymi aparatami: Nowoczesne telefony oferują zaawansowane możliwości fotograficzne, takie jak tryb nocny czy zdjęcia w formacie RAW, co czyni je świetnym wyborem na początek.
• Na co zwrócić uwagę przy zakupie aparatu?
  • Budżet: Zacznij od prostszych modeli, aby zrozumieć swoje potrzeby fotograficzne.
  • Matryca: Im większa matryca, tym lepsza jakość obrazu. Dla początkujących polecane są matryce APS-C.
  • Funkcje manualne: Aparat powinien umożliwiać kontrolę nad ekspozycją, przysłoną i czasem naświetlania.
  • Łatwość obsługi: Menu i interfejs aparatu powinny być intuicyjne, co ułatwi naukę.

 Wybór obiektywów

• Standardowy obiektyw kitowy: W zestawie z aparatem często znajduje się obiektyw 18-55 mm, który świetnie sprawdza się w fotografii ogólnej.
• Obiektyw stałoogniskowy: Na początek warto rozważyć tani i lekki obiektyw o ogniskowej 50 mm i jasnej przysłonie (np. f/1.8). Idealny do portretów i nauki pracy z głębią ostrości.
• Obiektyw szerokokątny: Dla miłośników krajobrazów i architektury.
• Teleobiektyw: Przydatny w fotografii przyrodniczej i sportowej, umożliwia fotografowanie obiektów z dużej odległości.

Podstawowe akcesoria fotograficzne

• Statywy
  • Niezbędne do zdjęć w warunkach słabego oświetlenia, fotografii nocnej czy długiego czasu naświetlania.
  • Wybierz model lekki, ale stabilny, z regulacją wysokości. Dla początkujących polecane są statywy aluminiowe.
• Filtry fotograficzne
  • Filtr polaryzacyjny: Redukuje odblaski i poprawia nasycenie kolorów, szczególnie w fotografii krajobrazowej.
  • Filtr ND (Neutral Density): Pozwala na wydłużenie czasu naświetlania w jasnym świetle, idealny do zdjęć z efektem rozmycia ruchu wody czy chmur.
  • Filtr UV: Chroni soczewkę obiektywu przed kurzem i zarysowaniami.
• Lampy błyskowe (flash)
  • Dodatkowe źródło światła, które pozwala doświetlić scenę w trudnych warunkach oświetleniowych.
  • Warto wybrać lampę z regulowanym kątem błysku i możliwością odbijania światła od sufitu lub ścian.
• Torba fotograficzna lub plecak
  • Ochrona sprzętu w trakcie transportu. Powinna być wygodna i wystarczająco pojemna, aby pomieścić aparat, obiektywy i akcesoria.
• Karta pamięci i zapasowe baterie
  • Pojemna karta pamięci (co najmniej 32 GB) pozwoli na zapis dużej liczby zdjęć, szczególnie w formacie RAW. Dodatkowa bateria to konieczność podczas dłuższych sesji fotograficznych.

Trzeba mieć czas na fotografowanie

Dochodzimy do kolejnej przeszkody, która dotyczy ludzi zaczynających przygodę z fotografią.  Ze względu na codzienne obowiązki niestety nie każdy ma tyle czasu, żeby dzień w dzień fotografować. Jednak znalezienie czasu na fotografowanie jest konieczne do rozwijania swoich umiejętności, bez tego poświęcenia będziemy stali w miejscu. Każdym razem na warsztatach powtarzam, że na początku przygody z fotografią, aby osiągnąć błyskawiczną obsługę aparatu fotograficznego musimy codziennie robić chociaż jedno zdjęcie. Po odpowiednim czasie takiego postępowania każdy zauważy, że zdjęcia robi się jakby z automatu. Jest to konieczny element w ścieżce fotograficznej, aby mniej skupiać się na technikaliach, a tak naprawdę skupić się na najważniejszej rzeczy czyli na naszej  percepcji wzrokowej. Najpierw musimy nauczyć się odpowiednio patrzeć, żeby robić dobre zdjęcia. Tutaj polecam dwie książki: 

Filtry fotograficzne – kluczowe narzędzie w rękach fotografa

Filtry fotograficzne to akcesoria mocowane przed obiektywem, które pozwalają na modyfikację światła wpadającego do aparatu. Używane są zarówno w celach technicznych, jak i artystycznych, pomagając osiągnąć efekty, których nie można uzyskać wyłącznie przez edycję zdjęć.

Rodzaje filtrów fotograficznych

• Filtr UV (ultrafioletowy):
  • Chroni przednią soczewkę obiektywu przed kurzem, zarysowaniami i odciskami palców.
  • Eliminuje efekt zamglenia wywołanego przez promieniowanie ultrafioletowe, szczególnie widoczny w górach lub nad morzem.
  • Nie wpływa na kolorystykę ani ekspozycję zdjęcia, co czyni go idealnym do stałej ochrony obiektywu.
• Filtr polaryzacyjny:
  • Redukuje odblaski i refleksy z powierzchni niemetalicznych, takich jak woda, szkło czy liście.
  • Zwiększa nasycenie kolorów, szczególnie nieba i roślinności, dodając głębi zdjęciom krajobrazowym.
  • Obrót filtra umożliwia regulację siły efektu polaryzacji.
  • Używany głównie w fotografii krajobrazowej, architektonicznej i przyrodniczej.
• Filtr ND (Neutral Density):
  • Redukuje ilość światła wpadającego do obiektywu, pozwalając na użycie długiego czasu naświetlania lub szerokiej przysłony w jasnym świetle.
  • Idealny do efektów rozmycia wody, ruchu chmur lub zwiększenia dynamiki ruchu w scenach miejskich.
  • Filtry ND występują w różnych mocach, np. ND4, ND8, ND1000, gdzie wyższe wartości oznaczają większe przyciemnienie.
• Filtr ND gradientowy:
  • Stopniowo przyciemnia jedną część kadru (zwykle górną), pozwalając zbalansować ekspozycję pomiędzy jasnym niebem a ciemnym krajobrazem.
  • Popularny w fotografii krajobrazowej.
• Filtr efektowy:
  • Tworzy artystyczne efekty, takie jak rozmycie gwiaździste (filtr gwiazdkowy), miękki fokus lub kolorowe odcienie.
  • Używany głównie w fotografii artystycznej i kreatywnej.
• Filtr podczerwony:
  • Przepuszcza światło podczerwone, blokując światło widzialne, co daje niezwykłe efekty, np. białe liście i ciemne niebo.
  • Wymaga aparatu z możliwością fotografowania w podczerwieni.

Zdjęcia HDR – jak tworzyć i kiedy warto je stosować

Co to jest HDR?

HDR (High Dynamic Range) to technika fotograficzna, która pozwala uzyskać zdjęcia o dużej rozpiętości tonalnej. Celem HDR jest uchwycenie szczegółów zarówno w jasnych, jak i ciemnych partiach obrazu, co w standardowym zdjęciu często jest trudne ze względu na ograniczenia aparatu.

HDR uzyskuje się poprzez połączenie kilku zdjęć tej samej sceny wykonanych z różnymi wartościami ekspozycji:

• Jedno zdjęcie niedoświetlone (dla szczegółów w jasnych partiach).
• Jedno zdjęcie prawidłowo naświetlone.
• Jedno zdjęcie prześwietlone (dla szczegółów w ciemnych partiach).

Rozwijaj się

Jak w każdej dziedzinie życia, tak i w fotografii, rozwój jest niezwykle ważny. Pewnie jakby nie ludzkie dążenie do perfekcji oraz chęć poszerzania horyzontów  siedzielibyśmy do dzisiaj w jaskiniach i uciekaliśmy na widok błyskawicy. W Fotografii nie jest inaczej. Jeśli uznamy, że już wszystko umiemy i nie będziemy mieli chęci do poszukiwania świeżych pomysłów, bądź nowatorskich rozwiązań technicznych raczej nie wyróżnimy się niczym nowym, a w najgorszym wypadku nie znajdziemy własnego stylu, który będzie nas reprezentował. Kiedy już opanujemy podstawy, można myśleć, aby czerpać inspiracje od innych fotografów, na przykład na warsztatach fotograficznych. Według mnie takie warsztaty oprócz typowo szkoleniowego charakteru mają drugą bardzo ważną funkcję. Na nich możemy poznać innych ludzi mających tą samą pasję, z którymi możemy się  wymienić się doświadczeniami. Często to otwiera nas na inne spojrzenie,  może całkiem inne. Powinno to też nauczyć, że w fotografii trzeba mieć otwarty umysł, pozbawiony granic i murów na “inne”. Szczególnie ma to wpływ przy reportażach, gdzie przez swoje poglądy możemy wypaczyć przedstawiony obraz. Widzę, że na warsztatach fotograficznych też często tworzą się przyjaźnie, które są niezwykle ważne, bo przez wspólne fotografowanie również się rozwijamy. 

Inspiruj się innymi fotografiami  

Teoretycznie inspiracja innymi zdjęciami też jest rozwojem i mogła być wspomniana w poprzednim punkcie. Jednak uznałem, że poświęcę na to osobny punkt, bo uważam że jest to najlepszy sposób na rozwój warsztatu fotograficznego. Osobiście oglądam bardzo dużo zdjęć innych fotografów szukając jakiegoś nowego pomysłu. Nie ukrywam, że dzięki temu zabiegowi trafiam na ciekawe miejsca, które staram się odwiedzić podczas kolejnych plenerów. Trzeba również pamiętać, że kiedy jedziemy w nowe  miejsce, to podczas przygotowań fotowyprawy jesteśmy skazani na pracę innych fotografów, żeby mniej więcej określić swoje cele na zdjęcia. W mojej ocenie to nic złego i dziwię się tylko tym, którzy tak bardzo strzegą lokalizacji wykonanych fotografii. Co to tak naprawdę zmieni? I tak prędzej czy później ktoś znajdzie to miejsce…. Reasumując, wzorujmy się najlepszymi, spróbujmy zrobić to lepiej niż oni, a własną ścieżkę kiedyś na pewno znajdziemy.