Miasto naznaczone przerażającą historią. Kojarzone jest przede wszystkim z miejscem nazywany nieraz „fabryką śmierci” – obozem zagłady, a zarazem największym miejscem ludobójstwa na ziemi. Po wizycie w Gross – Rossen (Dolny Śląsk) powiedziałem sobie, że nie odwiedzę już żadnego obozu koncentracyjnego. Przemogłem się i postanowiłem na własne oczy zobaczyć miejsce przeogromnej zbrodni w obozie Auschwitz-Birkenau. Teraz wiem na pewno, że demoniczna energia opiewająca takie miejsca jest dla mnie odczuwalna tak bardzo, że była to moja ostatnia wizyta w obozie.
Samo miasto ulokowane jest nieopodal miejsca, gdzie Soła wpada do Wisły, w kotlinie Oświęcimskiej, pomiędzy pogórzami Karpackimi i Wyżyną Śląskom. Oświęcim był miastem korony Królestwa Polskiego, siedzibą starostwa w województwie Krakowskim. Według pierwszych wzmianek gród został włączony do majątku Mieszka Plątonogiego dzięki Kazimierzowi Sprawiedliwemu w 1179 roku. Jest jednym z najstarszych miast kasztelańskich Piastów z ponad osiemsetletnią historią. Najtragiczniejszym okresem był okres drugiej wojny światowej. Właśnie wtedy miasto zyskało złowrogą sławę trwającą do dzisiaj. Po rozpoczęciu działań wojenny przez Trzecią Rzeszę w 1939 roku, tereny dość szybko zostały wcielone do państwa Niemieckiego. Już wtedy naziści mieli plan stworzenia obozu koncentracyjnego, który najpierw uruchomiono na terenie dawnych koszarów Auschwitz I. Pełnił on funkcję obozu macierzystego, z całym sztabem zarządzającym kompleksem Auschwitz-Birkenau. Początkowo trafiali tutaj głównie więźniowie pochodzący z Polskiej inteligencji, księża, wojskowi oraz ludzie działający w ruchu oporu. Jednym z więźniów był tu między innymi Witold Pilecki, któremu trafił do obozu własnej woli, a po wykonaniu zadania udało mu się uciec na wolność. Drugi obóz, który zaczął powstawać od postaw w Brzezince, miał służyć głównie eksterminacji ludzi. Wybudowali go jeńcy radzieccy na powierzchni 140 hektarów, gdzie postawiono ponad 300 budynków – baraków, latryn, wartowni, komór gazowych itp. Właśnie to przerażające miejsce zostało wskazane przez Himmlera jako punkt „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”. W tym momencie ruszyła machina śmierci na niewyobrażalną skalę i nie znana dotychczas ludzkości. W Auschwitz-Birkenau zamordowano koło milion trzysta tysięcy ludzi, większości Żydów oraz wiele innych narodowości – w tym Polaków (około 75 tys.). Po wyzwoleniu obozu przez Rosjan, na jego terenie powstały dwa obozy przejściowe dla jeńców niemieckich.
Obecnie na terenie byłego obozu znajduje się Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, powstałe w 1947 r., a w 1979 r. wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.
Oświęcim ze swoją okrutną historią, jest miastem, które powinien odwiedzić każdy człowiek. Właśnie w takich miejscach uświadamiamy sobie to niewyobrażalne okrucieństwo do jakiego jesteśmy zdolni jako ludzie. Czy takie świadectwa uchronią nas w przyszłości od podobnych zbrodni przeciwko ludzkości? Tego nie wiem, ale wiem, że w głębi nas siedzą bardzo niebezpieczne skłonności do okrucieństwa dla innych ludzi, których za wszelką cenę powinniśmy się wystrzegać.
