Śnieżne Kotły są jedną z największych atrakcji turystycznych w Karkonoszach, która znajduje się nieopodal Szklarskiej Poręby. Pionowe skalne urwisko przyciąga niezliczone ilości turystów, którzy podziwiają z tego miejsca jedną z najpiękniejszych panoram na Góry Izerskie, Rudawy Janowickie i Góry Kaczawskie w Sudetach.
Podstawowe informacje o Śnieżnych Kotłach
Jak sama nazwa wskazuje Śnieżne Kotły, to dwa osobne cyrki lodowcowe. Mały Śnieżny Kocioł od Dużego jest oddzielony skalną grzędą, a na dnie największego z nich znajdują się polodowcowe stawki. Na ich terenie znajduje się ścisły rezerwat Karkonoskiego Parku Narodowego, przez który wiodą górą jak i dołem dwa szlaki turystyczne. Mimo że Karkonosze nie przypominają swoją budową gór typu alpejskiego, to właśnie w Śnieżnych Kotłach możemy zobaczyć doskonały ich przykład. Skale urwiska sięgają 150 metrów wysokości, a największa głębokość wynosi około 300 metrów. Dzięki takiej budowie w żlebach śnieg potrafi zalegać do połowy lata, a zimą z tworzących się na krawędziach nawisów śnieżnych schodzą potężne lawiny. Właśnie z tego powodu na okres zimowy jest zamykany zielony szlak turystyczny, który wiedzie ze schroniska pod Łabskim Szczytem do rozdroża pod Wielkim Szyszakiem.
Śnieżne Kotły oprócz swojej przepięknej budowy o charakterze alpejskim, są bardzo istotnym miejscem w Karkonoszach ze względy przyrodnicze. W związku ze specyficznym skalnym podłożem obserwuje się największą różnorodność roślinną na obszarze Sudetów. Występują tutaj bardzo rzadkie gatunki roślin jak zwierząt, takie jak: skalnica śnieżna (jedyne stanowisko w Europie Środkowej), skalnica darniowa (jedyne stanowisko na świecie), świetlik maleńki, paproć rozrzutka alpejska (drugie stanowisko w Tatrach), sasanka alpejska, pierwiosnek maleńki, wawrzynek wilczełyko, tojad mocny, róża alpejska , modrzyk górski , zimoziół północny (Linnaea borealis – relikt epoki lodowcowej), miłosna górska, rdest wężownik, porosty miseczkowate (Rhizocarpon lecanorium – mające ponad 600 lat), ślimaki arktyczne, płochacze halne, drozdy obrożne.
Galeria Zdjęć
Ile się idzie i jak dojść?
Najłatwiejszą opcją na dotarcie do punktu widokowego na Śnieżnych Kotłach, jest wędrówka z górnej stacji wyciągu na Szrenicy i bardzo łatwy spacer tak zwaną “Drogą Przyjaźni Polsko – Czeskiej” (szlak czerwony). Dla bardziej wymagających turystów szczególnie polecam rozpoczęcie swojej wędrówki w Szklarskiej Porębie. Następnie kierujemy się do jednego z najpiękniejszych wodospadów w Karkonoszach, czyli słynnego Wodospadu Kamieńczyka. Słynnego bo był miejscem zdjęć superprodukcji filmowej “Opowieści z Narni”. Potem szlakiem czerwonym dość gwałtownym podejściem wchodzimy na szczyt Szrenicy, mijając po drodze schronisko górskie na Hali Szrenickiej. Od Łąki Granicznej idziemy wcześniej wspomnianą drogą “przyjaźni”, w tym miejscu jednak warto zboczyć z czerwonego szlaku na wierzchołek Szrenicy, ze względu na przepiękne widoki z tarasu widokowego. Jak już dotrzemy na szczyt Śnieżnych Kotłów, kontynuujemy naszą wędrówkę czerwonym szlakiem trawersując stok Wielkiego Szyszaka. W pewnym momencie zmieniamy szlak na niebieski, z którego na Rozdrożu pod Wielkim Szyszakiem przechodzimy na zielony. Teraz idąc dnem Śnieżnych Kotłów, możemy podziwiać je z innej perspektywy. Kolejnym punktem na naszej wędrówce będzie schronisko pod Łabskim Szczytem, z którego kontynuujemy wycieczkę szlakiem żółtym do Szklarskiej Poręby. Trasa zajmie nam cały dzień, i nie jest dla każdego. Niemniej warto poświęcić się dla tak długiej drogi, ze względu na możliwość podziwiania przepięknych górskich krajobrazów.
Lokalizacja i szczegółowa charakterystyka
Śnieżne Kotły to jeden z najbardziej malowniczych i rozpoznawalnych zakątków Karkonoszy, położony w ich zachodniej części. Znajdują się one na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego, między dwoma charakterystycznymi szczytami – Wielkim Szyszakiem (1509 m n.p.m.) i Łabskim Szczytem (1471 m n.p.m.).
Ten obszar leży w obrębie gminy Piechowice w województwie dolnośląskim, co czyni go łatwo dostępnym zarówno dla turystów odwiedzających Karkonosze, jak i mieszkańców pobliskich miejscowości, takich jak Szklarska Poręba.
Śnieżne Kotły obejmują dwa kotły polodowcowe – Wielki Śnieżny Kocioł i Mały Śnieżny Kocioł. Oba są przykładem spektakularnej działalności lodowców, które rzeźbiły te tereny tysiące lat temu. Charakteryzują się stromymi ścianami skalnymi osiągającymi miejscami ponad 100 metrów wysokości, a ich dno zdobią moreny i niewielkie stawki polodowcowe.
Dzięki swojemu unikalnemu położeniu, Śnieżne Kotły są nie tylko celem turystycznym, ale także miejscem o wyjątkowych walorach przyrodniczych i krajobrazowych, przyciągającym miłośników fotografii i górskich wędrówek.
Mały i Wielki Kocioł w szczegółach
Śnieżne Kotły to dwa imponujące kotły polodowcowe, które wyróżniają się zarówno swoją urodą, jak i wyjątkowymi cechami geologicznymi. Każdy z nich posiada charakterystyczne elementy, które przyciągają turystów oraz miłośników przyrody.
Wielki Śnieżny Kocioł
Wielki Śnieżny Kocioł to większy z dwóch kotłów, o głębokości około 300 metrów i stromych ścianach skalnych, które wznoszą się na wysokość do 100 metrów. Jego dno jest usiane rumowiskami skalnymi i stożkami usypiskowymi, które powstały w wyniku erozji. Charakterystyczną cechą Wielkiego Kotła są żleby, które układają się w kształt wachlarza i nadają temu miejscu surowy, alpejski charakter.
Na dnie kotła znajduje się Śnieżny Stawek, niewielkie jeziorko polodowcowe, które jest jednym z najwyżej położonych w Karkonoszach. Jego wody, zasilane opadami oraz topniejącym śniegiem, są przez większą część roku niezwykle zimne.
Mały Śnieżny Kocioł
Mały Śnieżny Kocioł, choć mniejszy, zachwyca równie spektakularnym krajobrazem. Jego ściany osiągają około 100 metrów wysokości, a głębokość kotła wynosi około 150 metrów. Jest bardziej otwarty i łagodniejszy w porównaniu do Wielkiego Kotła, co czyni go mniej dramatycznym, ale nadal imponującym miejscem.
W Małym Kotle również można zauważyć żleby oraz formy usypiskowe, które świadczą o polodowcowym charakterze tego miejsca. Jego dno, podobnie jak w przypadku Wielkiego Kotła, pokrywają moreny, będące pozostałościami po lodowcach.
Unikalne cechy Śnieżnych Kotłów
Śnieżne Kotły to doskonały przykład działalności lodowców, które przez tysiące lat rzeźbiły krajobraz Karkonoszy. Stromo opadające ściany, chłodny mikroklimat oraz różnorodność form polodowcowych czynią to miejsce wyjątkowym na tle innych części Sudetów.
Polodowcowe ślady w Śnieżnych Kotłach – moreny i Śnieżne Stawki
Śnieżne Kotły to nie tylko imponujące ściany skalne i malownicze widoki, ale również wyjątkowe formacje geologiczne, będące świadectwem działalności lodowców. Wyróżniają się tu moreny czołowe i boczne, a także malownicze Śnieżne Stawki – pozostałości polodowcowej przeszłości tego regionu.
Moreny – ślady lodowcowej aktywności
Moreny to wały skalne i usypiska, które powstały w wyniku działania lodowców podczas ostatniego zlodowacenia. W Śnieżnych Kotłach można znaleźć zarówno moreny czołowe, które tworzą charakterystyczne wały w dolnych partiach kotłów, jak i moreny boczne, rozciągające się wzdłuż stromych ścian.
Te formacje są wynikiem transportu materiału skalnego przez lodowiec, który podczas swojego topnienia pozostawił na dnie kotłów piargi i głazy o różnej wielkości. Dzięki tym cechom teren Śnieżnych Kotłów jest nie tylko niezwykle malowniczy, ale i bogaty w historię geologiczną.
Śnieżne Stawki – naturalne perły kotłów
Śnieżne Stawki to niewielkie jeziorka polodowcowe, które można znaleźć na dnie Wielkiego i Małego Śnieżnego Kotła. Są to jedne z najwyżej położonych stawów w Karkonoszach, a ich wody, zasilane przez opady i topniejący śnieg, charakteryzują się krystaliczną czystością.
Największy z nich, położony w Wielkim Kotle, przez większą część roku pozostaje chłodny, co sprzyja utrzymaniu specyficznego mikroklimatu. Śnieżne Stawki są również miejscem, gdzie występują rzadkie gatunki roślin alpejskich, dostosowane do trudnych warunków panujących na tej wysokości.
Unikalne dziedzictwo przyrodnicze
Obecność moren i Śnieżnych Stawków podkreśla polodowcowy charakter Śnieżnych Kotłów. To miejsce, które w unikalny sposób łączy historię geologiczną z wyjątkową przyrodą Karkonoszy. Dla turystów i miłośników fotografii, te formacje stanowią zarówno wyzwanie, jak i inspirację do odkrywania kolejnych tajemnic górskiego krajobrazu.
Historia zagospodarowania Śnieżnych Kotłów – od schroniska do stacji przekaźnikowej
Śnieżne Kotły to nie tylko miejsce o niezwykłych walorach przyrodniczych, ale również przestrzeń, która przez lata była stopniowo zagospodarowywana przez człowieka. Szczególnie istotną rolę w historii tego miejsca odegrało schronisko „Nad Śnieżnymi Kotłami”, które stało się ważnym punktem na turystycznej mapie Karkonoszy.
Schronisko „Nad Śnieżnymi Kotłami”
Pierwsze schronisko powstało na krawędzi Śnieżnych Kotłów w 1837 roku. Był to niewielki budynek, który służył jako schronienie dla turystów i wędrowców przemierzających Karkonosze. Z biegiem lat, dzięki rosnącej popularności tego rejonu, schronisko było rozbudowywane i modernizowane.
Na przełomie XIX i XX wieku obiekt zyskał sławę jako jeden z najbardziej malowniczo położonych punktów noclegowych w Sudetach. Ze względu na swoje położenie na wysokości ponad 1400 m n.p.m., oferował zapierające dech w piersiach widoki na kotliny i okoliczne szczyty. W schronisku serwowano posiłki, a jego popularność wśród turystów niemieckich i czeskich rosła z roku na rok.
Przekształcenie w stację przekaźnikową
Po II wojnie światowej schronisko przeszło pod zarząd polski, jednak jego funkcjonowanie jako obiektu turystycznego nie trwało długo. W 1960 roku zostało zamknięte, a w jego miejsce wybudowano stację przekaźnikową.
Nowy obiekt, mimo że pełnił funkcję techniczną, stał się jednym z charakterystycznych punktów na mapie Karkonoszy. Wieża przekaźnikowa, która góruje nad Śnieżnymi Kotłami, choć odbiega od pierwotnego krajobrazu, stała się ważnym elementem infrastruktury telekomunikacyjnej regionu.
Dziedzictwo i symbolika
Choć dawne schronisko „Nad Śnieżnymi Kotłami” nie istnieje, jego historia jest przypomnieniem o turystycznym dziedzictwie Karkonoszy. Dziś miejsce to, z widoczną wieżą przekaźnikową, przyciąga nie tylko miłośników górskich wędrówek, ale także fotografów, którzy uwieczniają kontrast między naturą a ingerencją człowieka w krajobraz.
Ochrona przyrody w Śnieżnych Kotłach – skarb Karkonoskiego Parku Narodowego
Śnieżne Kotły to jedno z najbardziej chronionych miejsc w Karkonoszach, o niezwykłym bogactwie przyrodniczym i geologicznym. Obszar ten znajduje się w granicach Karkonoskiego Parku Narodowego i stanowi część europejskiej sieci Natura 2000, co podkreśla jego wyjątkowe znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej.
Status ochronny
Od 1933 roku Śnieżne Kotły objęte są ochroną rezerwatową, co czyni je jednym z najstarszych rezerwatów przyrody w Sudetach. Obecnie stanowią integralną część Karkonoskiego Parku Narodowego, który został utworzony w 1959 roku. Park ten, jako miejsce o unikalnych walorach przyrodniczych, podlega szczegółowym regulacjom, które mają na celu zachowanie jego wyjątkowego charakteru dla przyszłych pokoleń.
Rzadkie gatunki roślin i zwierząt
Śnieżne Kotły są znane z unikalnego mikroklimatu, przypominającego warunki alpejskie. Dzięki temu można tu znaleźć rzadkie gatunki roślin, takie jak sasanka alpejska, goryczka trojeściowa czy skalnica darniowa. Występują tu również endemiczne gatunki fauny, w tym liczne owady oraz ptaki górskie, które znalazły schronienie w tym surowym środowisku.
Zasady poruszania się po rezerwacie
Aby chronić delikatny ekosystem Śnieżnych Kotłów, wprowadzono ścisłe zasady dotyczące poruszania się po tym obszarze:
- Poruszanie się wyłącznie wyznaczonymi szlakami turystycznymi: Ma to na celu zapobieganie niszczeniu unikalnej roślinności i erozji gleby.
- Zakaz schodzenia na dno kotłów: Ze względu na strome ściany i cenną florę, dno kotłów jest niedostępne dla turystów.
- Ochrona ciszy i dzikiej przyrody: W Śnieżnych Kotłach obowiązuje zakaz hałasowania, aby nie zakłócać życia zwierząt.
Dlaczego warto chronić Śnieżne Kotły?
Ochrona tego miejsca ma kluczowe znaczenie nie tylko dla zachowania rzadkich gatunków roślin i zwierząt, ale również dla utrzymania wyjątkowego krajobrazu polodowcowego, który jest świadectwem historii geologicznej tego regionu.
Turystyka odpowiedzialna
Odwiedzając Śnieżne Kotły, warto pamiętać o zasadach odpowiedzialnej turystyki. Przestrzeganie przepisów Karkonoskiego Parku Narodowego, zabieranie ze sobą śmieci oraz unikanie zrywania roślin to drobne gesty, które mają ogromny wpływ na przyszłość tego unikalnego miejsca.
Szlaki turystyczne – jak zaplanować wędrówkę?
Śnieżne Kotły to miejsce, które przyciąga zarówno doświadczonych miłośników górskich wędrówek, jak i turystów szukających niezapomnianych widoków. Przez ten malowniczy obszar prowadzi kilka szlaków turystycznych, oferujących różnorodne trasy dostosowane do różnych poziomów zaawansowania.
Główny Szlak Sudecki (czerwony)
Czerwony szlak, będący fragmentem Głównego Szlaku Sudeckiego, jest jedną z najbardziej popularnych tras prowadzących przez Śnieżne Kotły. Trasa rozpoczyna się w Szklarskiej Porębie, jednak istnieje możliwość wjechania wyciągiem na Szrenicę w celu skrócenia wycieczki. Następnie polecam zejść żółtym szlakiem koło schroniska pod Łabskim Szczytem. Można również wrócić przez śnieżne stawki, ale jest dłuższa opcja.
- Start: Centrum Szklarskiej Poręby.
- Trasa: Przebiega przez Wodospad Kamieńczyka i Halę Szrenicką, a następnie dołącza do czerwonego szlaku.
- Czas przejścia: Około 4-5 godzin (w jedną stronę).
- Trudność: Trasa długa, ale technicznie prosta, idealna dla osób lubiących całodniowe wycieczki.
Zielony szlak – Ścieżka nad Reglami
Zielony szlak, biegnący przez Ścieżkę nad Reglami, to mniej uczęszczana, ale równie malownicza opcja. Trasa prowadzi przez bardziej zalesione odcinki, co pozwala na kontakt z dziką przyrodą.
- Start: Schronisko pod Łabskim Szczytem.
- Trasa: Zielony szlak łączy się z czerwonym na głównym grzbiecie Karkonoszy.
- Czas przejścia: Około 3 godziny do grzbietu (w jedną stronę).
- Trudność: Średnia – trasa wymaga dobrej kondycji, ale nie posiada stromych podejść.
Śnieżne Kotły jak dojechać?
Mimo tego że na śnieżne kotły prowadzi utwardzona droga, wjazd na nią jest kategorycznie zakazany. Jest to teren Karkonoskiego Parku Narodowego, i po jego terenie mogą się poruszać tylko pojazdy służb parkowych i właścicieli obiektów znajdujących się na tym terenie. Tak więc auta trzeba zostawiać na parkingach znajdujących się przy granicy parku.
