Szlaki w Pieninach należą do najpiękniejszych i bardziej wymagających w Polsce
Pieniny, a właściwe Pieniński Pas Skałkowy to najmniejsze, a zarazem jedno z najsłynniejszych i najpiękniejszych pasm górskich w Polsce. Rozciągające się zaledwie na przestrzeni 50 km2 Pieniny Spiskie, Pieniny Właściwe oraz Małe Pieniny pod względem krajobrazu nie mają swojego odpowiednika na polskich ziemiach a swoim urokiem nie ustępują nawet Tatrom. Wybierzmy się, zatem na najpiękniejsze szlaki w Pieninach, do tego niesamowitego zakątka polskich gór.
Niebieskim Szlakiem przez Pieniny
Niebieski szlak biegnący główną granią Pienin należy do długodystansowego szlaku niebieskiego biegnącego z Tarnowa Na Wielki Rogacz. Odcinek pieniński jest najbardziej ciekawym, atrakcyjnym i różnorodnym odcinkiem tego szlaku. Zaczyna się na przełęczy Snozka i przez Wielkie Pole biegnie do Czorsztyna. Tutaj, na skraju Hali Majerz wchodzimy do PPN obok lokalnej bacówki gdzie możemy skosztować i zakupić lokalne sery. Następnie przez przełęcz Osice wchodzimy na główny grzbiet Pienin Właściwych. Jest to najdłuższe wejście na masyw Trzech Koron i jednocześnie najmniej wymagające. Do rozdroża pod Trzema Koronami szlak biegnie lasem, co jakiś czas przecinając pienińską łąkę na której w sezonie letnim możemy obserwować liczne gatunki ziół i kwiatów oraz przy odrobinie szczęścia pasące się sarny lub jelenie. Przez polane Kosarzyska przechodzimy w kierunku pienińskiego zamku, a właściwie jego ruin które znajdują się pod Zamkową Górą. W tym miejscu też znajduje się grota św. Kingi, patronki Pienin. Idąc dalej w kierunku pienińskiego potoku przechodzimy przez Bańków Groń w kierunku Sokolej Perci. Z Czerteża mamy doskonałe widoki na dolinę Dunajca oraz Sokolicę w kierunku której podążamy. Na rozdrożu pos Sokolicą możemy wejść na szczyt, lub udać się bezpośrednio stromym zejściem do Dunajca gdzie czeka nas przeprawa łodzią flisacką. Przeprawa funkcjonuje tutaj w sezonie letnim. Po przekroczeniu Drogi Pienińskiej możemy zatrzymać się w schronisku Orlica, na posiłek i odpoczynek. Dla osób które nie chcą pokonywać całości szlaku niebieskiego w jeden dzień jest to doskonałe miejsce na bazę noclegową. Za schroniskiem czeka nas dosyć mocna wspinaczka na Palicę na której w sezonie zimowym znajduje się ośrodek narciarski. Szafranówka, służy jako doskonały punk widokowy na Gorce, Beskid Sądecki oraz Wyspowy. Z tego miejsca, pośród szlachtowskich łąk i lekkiego wzniesienia udajemy się na najpiękniejszy szczyt Małych Pienin – Wysoki Wierch. Z niego rozpościera się dookolna panorama na Beskidy, Pieniny oraz Tatry. Z nigo możemy zejść na chwile wytchnienia do schroniska pod Durbaszą lub bezpośrednio przejść na Wysoką najkrótszym szlakiem z grzbietu Małych Pienin. Czas przejścia szlaku uzależniony jest od tego czy wejdziemy na Wysoką czy ominiemy główny szczyt na rozdrożu pod Wysoką. Z tego miejsca, łagodnym trawersem dochodzimy do przełęczy Rozdziela gdzie oficjalnie kończy się odcinek niebieskiego szlaku w Pieninach. Możemy zejść żółtym szlakiem do Jaworek, do Litmanowej na Słowacji lub pójść dalej w Beskid Sądecki.
Widok z niebieskiego szlaku w Pieninach (Czorsztyn)
Widok z niebeiskiego szlaku na Wysokim Wierchu
Widok z niebieskiego szlaku na Tatry Bielskie i Wysokie
Zimowe widoki z najdłuższego szlaku w Pieninach
Wycieczka na Trzy Korony
Trasę na najsławniejszy szczyt Pienin rozpoczynamy w Sromowcach Niżnych. Są one doskonałą bazą wypadową nie tylko na najpopularniejsze szlaki Pienin ale również na spływ Dunajcem. To tutaj flisacy pienińscy mają swoją przystań na której rozpoczyna się najbardziej popularny spływ przełomem Dunajca. Naszą trasę na najwyższy szczyt Pienin Właściwych rozpoczynamy przy pawilonie edukacyjny Pienińskiego Parku Narodowego, nieopodal schroniska Trzy Korony. W ośrodku dzięki licznym wystawom, ekspozycjom oraz pomocom multimedialnym możemy poznać bliżej przyrodę i krajobraz Pienin. Z tego miejsca jest również doskonały punkt widokowy na najbardziej popularny szczyt Pienin. Szlak żółty którym będziemy początkowo wędrować wiedzie dnem słynnego Wąwozu Sobczańskiego. Jest to prastara droga Sromowce Niżne – Krościenko, a zarazem najciekawszy szlak dolinny Pienin Właściwych. Jest to jeden z najkrótszych szlaków na Trzy Korony, jednocześnie jeden z najwyższą sumą podejść. Po pokonaniu wąwozu szlak biegnie lasem aby następnie wyprowadzić nas na przełęcz Szopka, inaczej zwaną Chwała Bogu. Druga nazwa przełęczy wzięła się stąd, że mimowolnie po pokonaniu tak dużego przewyższenia wędrowcy mimowolnie mówili: Chwała Bogu że to już koniec podejścia. Z tego miejsca, niebieskim szlakiem wchodzimy już na główny masyw Trzech Koron. Spośród trzech głównych wierzchołków udostępniony jest tylko jeden – Okrąglica. Na szczyt wchodzimy po metalowych schodach uprzednio zakupiwszy bilet. Ze szczytu Trzech Koron rozpościera się jedna z najpiękniejszych panoram w Polskich górach. Po zejściu z platformy widokowej wędrówkę kontynuujemy szlakiem niebieskim w kierunku Zamkowej Góry. Na Polanie Kosarzyska mamy miejsce do chwili wytchnienia, jednocześnie w tym miejscu zostawiamy niebieski szlak a prowadzić nas będzie zielony szlak. Kolor szlaku jest nieprzypadkowy gdyż głownie wędrować będziemy lasem, pośród pienińskiej przyrody. Szlak doprowadza nas do podnóży Wąwozu Sobczańskiego gdzie zaczynaliśmy podróż. Po zejściu z Trzech Koron warto odwiedzić tutejsze schronisko PTTK Trzy Korony i skosztować lokalnych specjałów.
Widok z niebieskiego szlaku na Magurę Spiską
Pętla z Krościenka na Sokolicę
Trasę zaczynamy w Krościenku nad Dunajcem, sercu Pienin w którym zaczynają się liczne pienińskie szlaki. Początkowo zielony szlak prowadzi nas ulicą św. Kingi która jest nierozerwalnie związana z Pieninami, a następnie drogą gruntową brzegiem Dunajca. W miejscu gdzie znajduje się kapliczka św. Kingi znajdował się niegdyś drewniany most nad Dunajcem łączący Krościenko ze Szczawnicą. Szlak zielony biegnący do tej pory łagodnie wspina się teraz dosyć stromo aż do przełęczy Sosnów. Stąd do budki biletowej w której musi zakupić bilet wstępu już nieco łagodniejsza droga. Sokolica, jako drugi najsławniejszy szczyt Pienin oferuje spektakularne widoki na pasmo Małych Pienin, Pieniny Właściwe oraz oczywiście przełom Dunajca który z tego miejsca widać jak na dłoni. Przy dobrej widoczności możemy dostrzec najwyższy szczyt Pienin. Do niedawna na szczycie Sokolicy rosła najsłynniejsza w Polsce sosna, jednak po uszkodzeniu przez śmigłowiec ratowniczy został po niej tylko główny konar z jedną gałązką. Schodzimy szlakiem niebieskim przez najpiękniejszy i najbardziej urozmaicony jego fragment, tak zwaną Sokolą Perć. Wytrasowany przez ks. Walentego Gadowskiego, budowniczego tatrzańskiej Orlej Perci dostarcza niezapomnianych wrażeń oraz stanowi doskonały punkt widokowy na pienińskie szczyty. Na trudniejszych odcinkach szlaku zamontowano żelazne barierki. Po pokonaniu ” pienińskiej orlej perci” zostawiamy niebieski szlak i szlakiem zielonym dochodzimy do polany Bańków Groń. Stąd schodzimy do Krościenka żółtym szlakiem.
Widok na Dunajec z niebieskigo szlaku na Sokolicy
Historyczny widok na Pienińśką Sosną
Wzdłuż Dunajca – czyli serce Pienińskiego Parku Narodowego
Droga pienińska, jeden z najliczniej uczęszczanych szlaków turystycznych Pienin. Biegnie wzdłuż Dunajca, który na tym odcinku tworzy spektakularne przełomy przedzierając się przez samo serce Pienin. Biegnie od Szczawnicy po stronie polskiej do Czerwonego Klasztoru po stronie słowackiej. Pokonać ją możemy nie tylko pieszo, ale również na rowerze jako jeden z nielicznych miejsc w Pienińskim Parku Narodowym. Droga cały czas prowadzi nas brzegiem Przełomu Dunajca co podnosi jej atrakcyjność a w połączeniu z niebywałą ilością atrakcji przyrodniczo – historycznych staje się punktem obowiązkowym górskiego turysty. Droga pienińska biegnąc brzegiem Dunajca nie posiada żadnych przewyższeń do pokonania przez co staje się bardzo łatwą dla każdego. Odcinek ten możemy również pokonać oferowanym przez flisaków spływie drewnianymi łodziami. Od kilku lat mamy również do wyboru spływ pontonami lub kajakami. Flisacy oprócz samego płynięcia oferują liczne opowieści i anegdoty w lokalnej gwarze co znacznie uatrakcyjnia czas spędzony na tratwie.
Przełom Dunajca w Leśnicy
Spływ Dujacem
Pienińska Droga nieopodal Szczawnicy
Jaworczańska Pętla przez Wysokie Skałki i Białą Wodę
Ruś Szlachtowska, czyli tereny dzisiejszych Jaworek oraz Szlachtowej były niegdyś zamieszkane przez łemków. Była to najdalej wysunięta na zachód cześć łemkowszczyzny. Nieistniejące już wsie, Biała i Czarna Woda były miejscem tętniącym życiem po którym zostały tylko podmurówki starych domów oraz zdziczałe sady. W tym miejscu zaczynamy kolejną trasę która tym razem biegnie przez rezerwat Biała Woda oddzielający Pieniny od Beskidu Sądeckiego. Z Jaworek żółtym szlakiem, doliną Grajcarka wspinamy się na przełęcz Rozdziela. Pod drodze, podczas podejścia można się zatrzymać przy bacówce i skosztować lokalnych owczych wyrobów, w tym najpopularniejszego sera – oscypka. Na przełęczy Rozdziela możliwość wytchnienia i podziwiana doliny w której znajduje się rezerwat Biała Woda, szczyt Wysokiej oraz doskonale widoczny grzbiet Małych Pienin. Z tego miejsca udajemy się w górę szlakiem niebieskim w kierunku Wierchliczki. Szlak częściowo biegnie lasem, by co jakiś czas wejść na pasterskie łąki z których rozpościera się wspaniały widok na wspomniany już Beskid Sądecki. Po dotarciu na przecz pod Wysoką czeka nas ostre podejście na najwyższy szczyt Pienin. W wielu miejscach na tym odcinku zamontowano schody ze względu na strome skały. Szczyt Wysokiej należy do Korony Gór Polski i jako jedyny w polskich Pieninach przekracza 1 000 metrów. Patrząc w kierunku Trzech Koron widać całe Pieniny, z zalewem Czorsztyńskim oraz Pieninami Spiskimi. Patrząc w kierunku południowym rozpościerają się nam Tatry, natomiast na północy mamy Pasmo Radziejowej która również należy do Korony Gór Polski. Z tego miejsca, widać dosyć dobrze najpiękniejszy szczyt Pienin od zupełnie innej strony niż ten oglądany na pocztówkach. ZE szczytu schodzimy niebieskim szlakiem do przełęczy pod Wysoką i w tym miejscu schodzimy do Jaworek zielonym szlakiem. Na wysokości Bukowinek możemy odbić w prawo w kierunku górnej stacji kolei Homole i w dół zjechać koleją krzesełkową bądź zejść drogą gruntową. Wybierając tę opcje omijamy spory tłum który odwiedza wąwóz Homole przez który biegnie zielony szlak.
Widok zielone szlaku na polanie pod Wsoką
Widok z żółtego szlaku na Dolinę Białej Wody
Czerwony Klasztor – Jaworki
Wycieczkę zaczynamy na Słowacji, w Czerwonym Klasztorze. Nazwa miejscowości wzięła się od zbudowanego tutaj przez kartuzów klasztoru, który w pierwotnej formie miał być wykonany z czerwonych cegieł. Klasztor otoczony jest pięknym parkiem z cennymi pienińskimi lipami. Cały obiekt udostępniony jest do zwiedzenia po uprzednim zakupieniu biletu. Podążając za znakami niebieskimi wchodzimy na tak zwane Haligowskie Skały. Na całym obszarze Pienin słowackich znajduje się PN. Na wysokości przełęczy Cerla otwierają się nam nieszablonowe a jednocześnie przepiękne widoki na przełom Dunajca z Sokolicą oraz Trzema Koronami w tle. Jest to jedna z piękniejszych panoram na Pieniny Właściwe i dolinę Dunajca. Szlaki na Słowacji są mniej uczęszczane dlatego dalsza wędrówka przebiega w ciszy pośród leśnych szlaków do małej miejscowości Leśnica. Tutaj możemy skorzystać z restauracji przed dalszym wędrowaniem. Będąc cały czas w obszarze PN, żółtym szlakiem wchodzimy na główny grzbiet małych Pienin. Na granicy państwa kończy się Słowacki Pieniński PN. Przed nami krótki odcinek długodystansowego szlaku niebieskiego. Na wysokości Hruściawy zostawiamy znaki niebieskie i za znakami żółtymi schodzimy do Szlachtowej a następnie przechodzimy do Jaworek.
Szlak przez Przełęcz pod Tokarnią
Widok z Przełęczy pod Tokarnią
Widok na Leśnicę z żółtego szlaku.
Widok z Wysokiego Wierchu na Tatry
Wąwóz Homole dla leniwych
Jaworki są doskonałym miejscem wypadowym w Małe Pieniny oraz najpopularniejszą atrakcję tego regionu – wąwóz Homole. Najczęstszym miejscem rozpoczynania wędrówki jest duży, posiadający dobrą infrastrukturę gastronomiczną parking pod Homolami. Alternatywą dla tego miejsca jest rozpoczecie trasy na niedawno wyremontowanym łemkowskim rynku w centrum Jaworek. Z obydwu miejsc dochodzimy do wejścia do wąwozu które znajduje się zaraz przy głównej drodze. Wąwóz objęty jest ścisłym rezerwatem i obowiązują w nim takie same zasady ja w PN. Szlak turystyczny biegnie dnem wąwozu, wzdłuż płynącego potoku Kamionka. Czas przejścia szlaku zależy od pory roku gdyż miejsce to należy do głównych atrakcji Pienin i w wysokim sezonie możemy spodziewać się zatorów gdyż szlak jest bardzo popularny. Po przejściu wąwozu dochodzimy do polany, na której znajdują się tak zwane kamienne księgi. Legenda głosi że w nich zaklęte są losy ludzkości. Z tego miejsca częściowo zielonym szlakiem który biegnie na szczyt Wyskokiej, częściowo drogą pasterską docieramy do górnej stacji kolei linowej Homole. Znajduje się tutaj punkt widokowy z którego możemy podziwiać Beskid Sądecki oraz dolinę Białej Wody. Znajduje się tutaj również restauracja czynna cały rok oraz kolej krzesełkowa którą możemy zjechać do Jaworek. Alternatywą jest zejście drogą dojazdową bez oznaczonego szlaku do centrum Jaworek.
Zielony szlak w Wąwozie Homole
Przez Pieniny Spiskie
Trasę zaczynamy w miejscowości Niedzica Zamek, leżącej nad Zalewem Czorsztyńskim utworzonym na rzece Dunajec. Pieniny Spiskie często są pomijane przez wielu górskich turystów, jednak mylą się ci którzy uważają że nie ma tutaj nic ciekawego. Sama miejscowość już oferuje mnogość atrakcji od średniowiecznego zamku, przez zaporę wodną po rejsy statkami oraz gondolami po jeziorze. Wędrówkę zaczynamy przy zamku i podążając za czerwonym szlakiem po krótkim czasie wchodzimy na wzniesie nad Niedzicą o nazwie Tabor. Rozpościerają się z niego niesamowite widoki na pasmo Lubania, zamki w Czorsztynie oraz Niedzicy, jak również doskonale stąd widać masyw Trzech Koron. Podchodząc dalej na Polanę Cisówkę otwierają nam się doskonałe widoki na gorczańskie szczyty. Jest to też świetny punkt widokowy na tatrzańskie szczyty. Szlak w większości wznosi się łagodnie i poza kilkoma momentami nie sprawia trudności. Samo zejście z Żaru, który jest najwyższym szczytem pasma jest jednym z najbardziej stromych w Beskidach i należy zachować szczególną uwagę. Po zejściu docieramy do Jurgowskich Stajni, miejsca wypasu owiec nazwanych tak od pasterzy przybyłych z Jurgowa. Stąd przechodzimy do Dursztyna, niewielkiej spiskiej wsi aby z niej wejść na niesamowicie widokowy, odsłonięty szczyt – Grandeus. Jest to doskonałe miejsca również dla fotografów ze względu na rozległe panoramy oraz dobre światło podczas zachodów oraz wschodów słońca. Z tego miejsca czeka nas już tylko zejście do Łapsz Wyżnych.
Widok na Tatry z Grandeusa
Widok na pola i pastwiska w Dursztynie z czerwonego szlaku
Zamek w Niedzicy, widok z tamy
Poranek na szlaku w Pieniach Spiskich (Grandeus)
